Fobia społeczna

Początkowo lęk przed obcymi jest naturalnym etapem rozwoju. Rozpoczyna się w 5-6 miesiącu i z czasem stopniowo zanika, zazwyczaj około 3 roku życia. Jeżeli lęk utrzymuje się dłużej i wpływa negatywnie na funkcjonowanie dziecka, wtedy możemy mieć do czynienia z tzw. fobią społeczną. Zaburzenie to objawia się nawracającym niepokojem, któremu towarzyszy unikanie innych osób, szczególnie nieznanych lub mało znanych.

Dużo dzieci w Polsce cierpi na fobię społeczną. Charakterystyczne dla nich jest na przykład to, że lubią bawić się same, a podczas wizyt znajomych rodziców chowają się w swoim pokoju i siedzą tam cały pobyt gości. Ogromnym problemem jest odpowiadanie przy tablicy, a istnym horrorem udział w akademii przed całą szkołą. Objawy fobii społecznej występują zarówno w relacjach z dorosłymi, jak i z rówieśnikami i w takim samym stopniu dotyczą chłopców, jak i dziewczynki. Dziecko lub nastolatek źle czuje się w kontaktach społecznych. W towarzystwie rówieśników jest nadmiernie skupione na sobie, ciągle analizuje jak mówi, jak wygląda i jak się zachowuje. Dziecko z fobią społeczną może obawiać się, że powie coś głupiego, że będzie za długo zwlekać z odpowiedzią, lub się zaczerwieni. Wyraża silne przekonanie, że jego zachowania będą negatywnie oceniane przez innych. Bojąc się kompromitacji, np. podczas recytacji wiersza w klasie może prezentować różne objawy fizyczne takie jak ból brzucha, czerwienienie, mdłości lub zawroty głowy. Co istotne, w domu, wśród członków rodziny i dobrze znanych osób, dziecko zachowuje się zupełnie swobodnie i nie odczuwa lęku.

Dzieci cierpiące z powodu lęku społecznego unikają, więc sytuacji, w których mogłyby czuć się zażenowanie lub być narażone na odrzucenie społeczne.

To prowadzi do poważnych problemów z codziennym funkcjonowaniem. Dziecko boi się chodzić do szkoły, może opuszczać lekcje, a w skrajnych przypadkach w ogóle odmówić wychodzenia z domu. Wycofanie ze środowiska rówieśniczego znacznie zaburza jego rozwój psychospołeczny.

Podstawą leczenia lęku społecznego jest psychoterapia. Odpowiednia terapia pozwoli dziecku stopniowo przezwyciężać swoje trudności, zmieniać krytyczny sposób myślenia o samym sobie oraz czerpać radość z kontaktu z kolegami i koleżankami. Celem pracy terapeutycznej jest nauczenie dziecka prawidłowego reagowania na doświadczane przez niego sytuacje. Wsparcie jest bardzo ważne gdyż nieleczona fobia społeczna może doprowadzić do depresji i innych poważnych schorzeń.