Kwestionariusz sensomotoryczny. Zachęcam do przeprowadzeniu testu dla swojego dziecka przygotowanego przez Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej

I. DOTYK
Przesadnie reaguje na niewielki ból			TAK:
Nie zwraca uwagi na drobne skaleczenia			TAK:
Lubi aktywności związane z brudzeniem się (malowanie palcami)			TAK:
Unika aktywności związanych z brudzeniem (lepienie w plastelinie)			TAK:
Nie lubi być niespodziewanie dotykany (lekko)			TAK:
Lubi być dotykany (uwielbia to, poszukuje tego)			TAK:
Poszukuje fizycznie agresywnego kontaktu (uderza w ludzi, ściany)			TAK:
Jest szczególnie łaskotliwy			TAK:
Unika używania dłoni do eksploracji dotykowej obiektów			TAK:
Preferuje pewne ubrania i/lub narzeka na metki, mówi że niektóre ubrania drapią są za sztywne			TAK:
II. RÓWNOWAGA I RUCH Pierwsza część pytań odnosi się do podwrażliwości, a druga do nadwrażliwości.
Ma słabą równowagę			TAK:
Ma lub miał duże problemy z nauką jazdy na rowerze			TAK:
Podpiera głowę podczas rysowania pisania			TAK:
Lubi kręcić się na karuzeli, krześle obrotowym			TAK:
Często huśta się na krześle lub przyjmuje pozycję głową do dołu			TAK:
Uwielbia huśtanie się na huśtawkach			TAK:
Uwielbia szybki ruch			TAK:
Wygląda na przerażone w przestrzeni (nie huśta się itp.)			TAK:
Unika szybkiego ruchu			TAK:
Ma chorobę lokomocyjną			TAK:
Lubi ruch który sam inicjuje nie lubi gdy ktoś nim porusz, huśta			TAK:
Nie lubi próbować nowych zadań ruchowych			TAK:
Nie lubi wysokości, boi się wspinać			TAK:
III. KOORDYNACJA
Ma problemy z manipulacją (cięcie, rysowanie, zapinanie)			TAK:
Jest niezgrabne ruchowo, często przewraca się			TAK:
Ma trudności z uczeniem się nowych aktywności ruchowych			TAK:
Ma trudności z różnicowaniem prawo – lewo (powyżej 7 r.ż)			TAK:
Nie trzyma kartki drugą ręką gdy pisze lub rysuje			TAK:
Źle trzyma ołówek			TAK:
Brzydko pisze, nie mieści się w liniach			TAK:
Nie potrafi wiązać sznurowadeł, miał trudności z nauczeniem się			TAK:
Ma trudności z posługiwaniem się sztućcami			TAK:
Ma trudności w łapaniu i/lub kopaniu piłki			TAK:
IV. NAPIĘCIE MIĘŚNI
Wygląda na rozluźnione, wiotkie			TAK:
Ma nieprawidłową postawę gdy siedzi lub stoi			TAK:
Zbyt mocno ściska przedmioty (np. ołówek)			TAK:
Zbyt lekko ściska przedmioty (np. ołówek)			TAK:
Szybko się męczy			TAK:
Unika zabaw i gier ruchowych			TAK:
Podpiera głowę podczas rysowania, pisania			TAK:
Raczej prowadzi siedzący tryb życia			TAK:
Jest niezgrabne ruchowo			TAK:
Ma trudności z podnoszeniem cięższych przedmiotów			TAK:
V. SŁUCH
Jest zirytowane, pobudzone lub zalęknione w miejscach gdzie jest głośno			TAK:
Jest bardzo wrażliwe na dźwięki			TAK:
Trudno mu skupić uwagę w miejscu hałaśliwym			TAK:
Myli się wykonując polecenia słowne			TAK:
Potrzebuje powtarzania poleceń, wskazówek			TAK:
Myli podobne dźwiękowo słowa			TAK:
Zatyka uszy na niektóre dźwięki			TAK:
Lubi dziwne dźwięki, lubi powtarzać pewne dźwięki			TAK:
Mruczy, śpiewa, mówi do siebie podczas wykonywania zadania			TAK:
Unika zabawek, innych przedmiotów wydających dźwięki			TAK:
VI. WZROK
Nadwrażliwe na światło; woli światło rozproszone, półmrok			TAK:
Ma problemy z różnicowaniem kształtów			TAK:
Krótki okres fiksacji wzrokowej (skupienia wzroku na przedmiocie)			TAK:
Z trudnością śledzi poruszający się przedmiot, gubi go			TAK:
Często mruga, ma ból głowy, załzawione oczy po czytaniu			TAK:
Jest bardzo pobudzone gdy ma do czynienia z wieloma bodźcami wzrokowymi			TAK:
Odmawia zasłaniania oczu, ograniczenia widzenia			TAK:
Odwraca litery, sylaby, słowa			TAK:
Ma problemy z przepisywaniem z tablicy, książki			TAK:
Mruży oczy podczas słonecznego dnia			TAK:
VII. WĘCH
Nadwrażliwe na pewne zapachy			TAK:
Ignoruje nawet ostre i nieprzyjemne zapachy			TAK:
Ma trudności z różnicowaniem zapachów			TAK:
Często zatyka nos mówiąc, że „śmierdzi"			TAK:
Nie je pokarmów bez wcześniejszego wąchania			TAK:
Nadwrażliwe na zapach perfum, mydła, wody kolońskiej			TAK:
Lubi wąchać różne rzeczy nie służące do jedzenia			TAK:
Lubi mocno doprawione pokarmy			TAK:
Preferuje pokarmy o łagodnym smaku			TAK:
Ma łatwy odruch wymiotny na wiele zapachów			TAK:
VIII. UWAGA I ZACHOWANIE
Jest nerwowe, pobudzone			TAK:
Jest impulsywne, wyrywa się zanim zakończymy instrukcję			TAK:
Ma problemy z organizacją zachowania, wykonywanych zadań			TAK:
Nie może dłużej skupić się na zadaniu			TAK:
Bardzo lubi biegać, skakać, jest ciągle w ruchu			TAK:
Szybko i łatwo pobudzone przez dźwięki, światło itd			TAK:
Niespokojne wówczas gdy trzeba być cicho i koncentrować się			TAK:
Łatwo przechodzi od płaczu do śmiechu			TAK:
Szybko się rozprasza			TAK:
Lubi biegać podskakiwać, być w ruchu			TAK:
SKALA	NORMA	RYZYKO	WYNIK:
DOTYK	0-2	3-10
RÓWNOWAGA I RUCH: Podwrażliwość	0-2	3-7
RÓWNOWAGA I RUCH: Nadwrażliwość	0	1-6
KOORDYNACJA	0-3	4-10
NAPIĘCIE MIĘŚNI	0-2	3-10
SŁUCH	0-2	3-10
WZROK	0-3	4-10
WĘCH	0-3	4-10
UWAGA I ZACHOWANIE	0-2	3-10

Zabawy wspierające integrację sensoryczną dzieci

Zaburzenia integracji sensorycznej  mają wpływ na uczenie się, zachowanie i rozwój społeczno-emocjonalny dziecka. Większość zaburzeń może zminimalizować dobrze prowadzona specjalistyczna terapia, ale wiele rzeczy można zrobić przez zabawę w domu. Choć nie zastąpi to zajęć prowadzonych przez terapeutę integracji sensorycznej, to może bardzo pomóc dziecku w codziennym funkcjonowaniu. Większość tych aktywności jest ogólnorozwojowa, dlatego może być wykonywana również przez te dzieci, które nie mają żadnych problemów z przetwarzaniem sensorycznym.

A OTO PROPOZYCJE ZABAWY, JAKIE RODZICE MOGĄ ROBIĆ Z DZIECKIEM W DOMU

Ścieżki sensoryczne

Na dywanie ułóżcie np.: kamyki, małe szyszki, patyki, kasztany, ziarna fasoli. Chodzenie po ścieżce sensorycznej to świetny masaż dla małych stóp, pobudza różne receptory, stymuluje wyobraźnię i równowagę oraz poprawia koordynację wzrokowo-ruchową.Dobrym pomysłem jest również chodzenie bosymi stópkami po trawie.

Dotykowe pudełko

Weźcie pudełko po butach lub poszewkę na poduszkę, umieść w środku różne przedmioty, po czym poproście dziecko, by wkładając rękę do pudełka spróbowało zgadnąć, jakiego przedmiotu dotyka. Ciekawym pomysłem jest duże plastikowe pudełko. Uczeń może wcielić się w rolę archeologa i pobawić się w wykopaliska. Plastikowe pudełko wystarczy wypełnić piaskiem lub kaszą manną, dosypać kamyków i ukryć w nim, np. małe plastikowe zwierzątka lub jakieś małe skarby, które znajdziecie w zabawkach dziecka.

Pisanie palcem

Pisanie liter i cyfr lub rysowanie różnych kształtów w rozsypanej na stole mące/kaszy mannie/piasku również pomaga uwrażliwiać receptory małych rąk dzieci.

Gniotek

Zwykła zabawka, a jednak świetnie wspomaga rozwój dzieci i działa antystresowo również dla dorosłych.  Gniotka można sobie kupić już za 2-5 zł, a można też go sobie samemu zrobić, zobaczcie filmik:

Wyciąganie pościeli, ubrań z pralki, wkładanie pościeli, ubrań do pralki, rozwieszanie mokrego prania

Dziecko ma kontakt z różnymi fakturami, materiałami, ugniataniem czy wyciąganiem. Pomoc w domu to świetne ćwiczenie sensoryczne.

Utrzymywanie woreczka i poduszki                                                      Utrzymywanie woreczka albo poduszki na głowie wymaga koordynacji ciała i przyjęcia takiej pozycji, by poduszka bądź woreczek nie spadły. Potrzebne rzeczy: woreczek z grochem, mała poduszka, przedmiot, która się nie stłucze (np. książka, zabawka). Jest kilka sposobów zabawy

   1.Dziecko trzyma woreczek na głowie i porusza się po linii prostej.

   2.Dziecko trzyma poduszkę na głowie i idzie po linii prostej.

   3.Dziecko trzyma poduszkę na głowie i idzie po linii prostej na palcach.

   4.Dziecko idzie po linii prostej z poduszką na głowie, trzymając w ręku nietłukący się przedmiot.

 Naleśnik

Zabawa polega na ciasnym zrolowaniu dziecka w koc, bawiąc się w smarowanie i zawijanie naleśnika.

Malowanie dłońmi i stopami

Wspaniała zabawa sensoryczna bardzo polecana przez specjalistów SI. Fajnym pomysłem jest rozłożenie starego prześcieradła na trawie, na którym dzieci mogą malować. Farbę przeznaczoną do malowania palcami można zmieszać z innymi materiałami, np. kaszą, piaskiem, ryżem itp.

Tor przeszkód

Stwórzcie razem z dzieckiem taki tor przeszkód, który będzie wymagał od pełzania, skakania, wspinania, turlania, celowania itp.

Siłowanie

Rodzic siada na podłodze i mówi dziecku „Spotkałeś na swojej drodze ogromny kamień, spróbuj go przepchnąć. Ciekawe czy dasz radę?”.

Ciągnięcie

Rodzic siada na kocu w domu na podłodze (bez dywanu) i poproś dziecko, aby ciągnęło kocyk, usiłując poruszyć mamę lub tatę.

 Taczka

Tą świetną zabawę pamiętam jeszcze jak sama chodziłam do szkoły. Polecam wszystkim do wykonania w domu. Dziecko opiera dłonie o podłogę, a rodzic chwyta je za uda i prowadź niczym taczkę.

Nalewanie i przesypywanie

Pozwólmy dziecku na eksperymenty w kuchni, niech przelewają płyny z pojemnika do pojemnika, przez lejek, a łyżeczką niech przesypuje drobne materiały (ryż, kaszę) do pojemników różnej wielkości i kształtu. Zachęcajmy dzieci do wspólnego gotowania, będzie to dla nich znakomite ćwiczenie wspomagające ich rozwój.

„Daj spokój! Wrośnie z tego! Czy aby na pewno?

Co wiesz o integracji sensorycznej?

    Gdy nasza pociecha zachowuje się w sposób niepokojący rodzice często słyszą od innych „Daj spokój. Wyrośnie z tego” lub „To normalne, chłopcy później od dziewczynek zaczynają mówić", „Jeśli jest taki pobudzony, to bardzo dobrze, znaczy, że zdrowy”. Rodzice utwierdzają się w przekonaniu, że ich dziecko rozwija się prawidłowo i bagatelizują często sygnały świadczące o tym, że może mieć problemy z integracją sensoryczną, czyli SI.

Integracja sensoryczna to proces, dzięki któremu mózg dziecka otrzymując informację ze wszystkich systemów zmysłowych dokonuje ich segregacji, rozpoznania, interpretacji i integracji z wcześniejszymi doświadczeniami.
SI rozpoczyna się już w okresie płodowym. Nierozwinięcie określonych umiejętności w kolejnych stadiach rozwoju naszej pociechy może spowodować powstawanie trudności w funkcjonowaniu i zachowaniu dziecka.

Zaburzenia SI polegają na nieprawidłowym przetwarzaniu bodźców. Coś odwraca uwagę układu nerwowego na tyle mocno, że układ nerwowy  dziecka cały czas potrzebuje jakiegoś bodźca i nie jest w stanie skupić się na czymś innym. Przykład: Karolina w szkole huśta się non stop na krześle, bo potrzebuje bodźców z układu przedsionkowego (równowagi) i nie jest w stanie w pełni skupić się na lekcji. Układ nerwowy gdyby mógł  powiedziałby jej: „Karolinko huśtaj mnie! Huśtaj mnie! Nie słuchaj, co mówią! Jesli nie możesz  to, chociaż kręć!”. Dla takiego ucznia bardzo ciężko skupić się na zadaniu.

Zaburzenia SI mogą być w obszarze zmysłów:

-dotyk

-wzrok

-słuch

-smak

-węch

-przedsionek (równowaga, chodzenie, postawa ciała)

Jeżeli chcemy upewnić się, że nasze dziecko odpowiednio się rozwija, musimy je czujnie obserwować. Tylko w ten sposób można dowiedzieć się, czy dzieje się z nim coś wymagającego interwencji. Jednym, z pierwszych symptomów mogą być problemy z zasypianiem i snem, wybiórczością jedzenia, a także opóźnieniem rozwoju mowy. Niepokojąca może być również zbyt mała lub zbyt duża wrażliwość dziecka na bodźce.

Zaburzenia integracji sensorycznej raczej same nie miną, co oznacza, że muszą być usunięte poprzez odpowiednie ćwiczenia. W momencie, gdy rodzic zauważy powyższe objawy, powinien skonsultować się ze specjalistą od terapii integracji sensorycznej. Można pisać do mnie na mail sekula@wp.pl, a ja jako pedagog szkolny mogę Państwu polecić takiego terapeutę, który określi, czy niezbędne jest rozpoczęcie terapii i ustali, jakie ćwiczenia będą właściwe dla tego konkretnego dziecka.